icelandic
Nouns
Personal Pronouns
| Number | NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|---|
| 1s. | ég | mig | mér | minn/mín |
| 2s. | þú | þig | þér | þinn/þín |
| 3s. | hann/hún/það | hann/hana/það | honum/henni/því | hans/hennar/þess |
| 1p. | við | okkur | okkur | okkar |
| 2p. | þið | ykkur | ykkur | ykkar |
| 3p. | þeir/þær/þau | þú/þær/þau | þeim | þeirra |
hann has no accent -> masculine genitive has no accent (1s/2s)
hún has an accent -> feminine genitive has an accent (1s/2s)
Most nouns are composed with this form: NOUN + DEF + GEN
síminn minn
An exception being family, e.g. mamma þín
Posessive Pronouns
| Gender | NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|---|
| m | minn | minn | mínum | míns |
| mínir | mína | mínum | mínna | |
| f | mín | mína | minni | minnar |
| mínar | mínar | mínum | mínna | |
| n | mitt | mitt | mínu | míns |
| mín | mín | mínum | minna |
1st person and 2nd person singular are both declined the same way. All other person and numbers use the GEN pronoun, which does not decline.
Reflexive Pronouns
Same as personal pronouns, except the 3rd person (s/p) is
| ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|
| sig | sér | sín |
Feminine
Strong
Doesn't end in -a
| NOM1 | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|
| -∅ | -∅ | -∅ | -ar |
| -i/ar | -i/ar | -um | -a |
ö -> a
höfn, höfn, höfn, hafnar
Weak
| NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|
| -a | -u | -u | -u |
| -ur | -ur | -um | -(n)a |
-na, unless proceeded by [^gk]ja, ía, va, ra, na
kona GEN = kvenna
Demonstrative
| Type | NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|---|
| suffix | -(i)n | -(i)na | -(i)nni | -(i)nnar |
| -nar | -nar | -num | -num | |
| weak | konan | konuna | kununni | konunnar |
| strong | borgin | borgina | borginnin | borgiarinnar |
Masculine
Strong
Do not end in -i, will end -ur, -l, -n, -r, or -∅
| NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|
| ∅ | ∅ | -(i) | -s |
| -ar | -a | -um | -a |
The DAT has an -i ending when the stem ends in two consonants but those consonants are not kk, gg, or ng.
Weak
Usually -i
| NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|
| -i | -a | -a | -a |
| -ar | -a | -um | -a |
Demonstrative
| Type | NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|---|
| suffix | -(i)nn | -(i)nn | -num | -(i)ns |
| -nin | -(i)na | -num | -nna | |
| weak | kennarinn | kennarann | kennaranum | kennarans |
| strong | hundurinn | hundinn | hundinum | hundsins |
The i is left out if the stem ends in a V.
Neuter
Weak
-a, mostly body parts
auga, hjarta, eyra, lunga
| NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|
| -∅ | -∅ | -∅ | -∅ |
| -u | -u | -um | -na |
Strong
not -a, often monosyllable
| NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|
| -∅ | -∅ | -i | -s |
| -∅ | -∅ | -um | -a |
a in stem turns to ö
Demonstrative
| Type | NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|---|
| suffix | -(i)ð | -(i)ð | -(i)nu | -(i)ns |
| -(i)n | -(i)n | -num | -nna | |
| weak | augað | augað | auganu | augans |
| strong | húsið | húsið | húsinu | hússins |
Someone, something, some
einhver - someone; some
eitthvað - something; some
| Gender | NOM | ACC | DAT | GEN |
|---|---|---|---|---|
| m | einhver | einhvern | einhverjum | einhvers |
| einverjir | einhverja | einhverjum | einhverra | |
| f | einhver | einhverja | einhverri | einhvers |
| einverjir | einhverja | einhverjum | einhverra | |
| n | eitthvað | eitthvað | einhverju | einhvers |
| einhver | einhver | einhverjum | einhverra |
Verbs
- Ég er að lesa - I'm reading
- að vera + INF = present continuous
- Sound change after C + ja
- m/n/ng/l/ð + ja = D
t/k/p/s/d + ja = T
r/f/g + ja = Ð - búin(n) að {gera eitthvað} - finished doing something
- Maðurinn búinn að hitta Erlu
Kona búin að lesa bókina
Barnið búið að borða - Most objects of verbs are in ACC.
- When there is a double object it is DAT + ACC, e.g Ég sendi honum tölvupost.
- að fá REFL.DAT eitthvað - to get oneself something
- Hann fekk sér epli - He got himself an apple
- að gefa DAT ACC - to give something to someone
- Ég ætla að gefa henni (DAT) bók (ACC).
að ná í - to pick up
að ákveða - to decide
að labla - to walk
að aðstoða - to help
að þegja - to shut up
Irregular
að vera - to be
- PRS
-
singular plural ég er við erum þú ert þið eruð 3p. er 3p. eru - PST
-
singular plural ég var við vorum þú varst þið voruð 3p. var 3p. voru
að hafa - to have
- PRS
-
singular plural ég hef við höum þú hefur þið hafið 3p. hefur 3p. hafa - PST
-
singular plural ég hafði við höfðum þú hafðir þið höfðuð 3p. hafði 3p. höfðu
að vilja - to want
Past participle - viljað
- að vilja + noun (ACC)/verb (INF)
- Viltu poka? - Do you want a bag?
- PRS
-
singular plural ég vil við viljum þú vilt þið viljið 3p. vill 3p. vilja - PST
-
singular plural ég vildi við vildum þú vildir þið vilduð 3p. vildi 3p. vildu
að kaupa - to buy
Past participle - keypt
- PRS
-
singular plural ég kaupi við kaupum þú kaupir þið kaupið 3p. kaupir 3p. kaupa - PST
-
singular plural ég keypti við keyptum þú keyptir þið keyptuð 3p. keypti 3p. keyptu
að ná - to get/reach
Past participle - náð
- PRS
-
singular plural ég næ við náum þú nærð þið náið 3p. nær 3p. ná - PST
-
singular plural ég náði við náðum þú náðir þið náðuð 3p. náði 3p. náða
að eiga - to own/have
- Past participle - átt
-
ég á að fara út í buð
I'm supposed to go to the store
V + noun (ACC) = to own/have
V + að gera eitthvað = supposed to do something
Eigum við/á bið - shall/should we/I
- PRS
-
singular plural ég á við eigum þú átt þið eigið 3p. á 3p. eiga - PST
-
singular plural ég átt við áttum þú áttir þið áttuð 3p. átt 3p. áttu
að skulu - shall; will
að skulu has no past tense
- PRS
-
singular plural ég skal við skulum þú skalt þið skuluð 3p. skal 3p. skulu
að þurfa - to need
Past participle - þurft
- PRS
-
singular plural ég þarf við þurfum þú þarft þið þurfið 3p. þarf 3p. þurfa - PST
-
singular plural ég þurfti við þurftum þú þurftir þið þurftuð 3p. þurfti 3p. þurftu
Weak
að tala - to say - Class 1
- Past participle - stem + að
- talað, ætlað
- PRS
-
singular plural ég tala við tölum þú talar þið tolið 3p. talar 3p. tala - PST
-
singular plural ég talaðu við töluðum þú talaðír þið töluðuð 3p. talaði 3p. töluðu
að þekki - to know - Class 2
- Past participle - stem + t
- gert, þekkt
Exceptions að brosa (to smile) - brosað, að trúa (to believe) - trúað
- PRS
-
singular plural ég þekki við þekkjum þú þekkír þið þekkið 3p. þekkír 3p. þekkja - PST
-
singular plural ég þekkti við þekktum þú þekktír þið þekktuð 3p. þekktír 3p. þekktu
Strong
There are as many classes of strong verbs as there are types of old shift vowels.2
að koma - to come - Class ?
- PRS
-
singular plural ég kem við komum þú kemur þið komið 3p. kemur 3p. koma - PST
-
singular plural ég kom við komum þú komst þið komuð 3p. kom 3p. komu
að fá - to get - Class ?
Past participle - fengið
- PRS
-
singular plural ég fæ við fáum þú færð þið fáið 3p. fær 3p. fá - PST
-
singular plural ég fékk við fengum þú fékkst þið fenguð 3p. fékk 3p. fengu
að verða - to have to; to become - Class ?
- PRS
-
singular plural ég verð við verðum þú verður þið verðið 3p. verður 3p. verða - PST
-
singular plural ég varð við urðum þú varðst þið urðuð 3p. varð 3p. urðu
að geta - to be able to - Class ?
Past participle - getað
- að geta is always followed by the past participle
- Get ég aðstoðað þig? - Can I help you?
- PRS
-
singular plural ég get við getum þú getur þið getið 3p. getur 3p. geta - PST
-
singular plural ég gat við gátum þú gast þið gátuð 3p. gat 3p. gátu
að fara - to go - Class 6
- PRS
-
singular plural ég fer við förum þú ferð þið farið 3p. fer 3p. fara - PST
-
singular plural ég fór við fórum þú fórst þið fóruð 3p. fór 3p. fóru
Imperative
Exceptions:
- vera - vertu
- þegja - þegiðu
Singular
The singular imperative is formed by adding a version of þú to the ending of verb
- Group 1 weak verbs - INF + ðu
- tala - talaðu
- borða - borðaðu
- Other cases - stemp + ðu/du/ddu/tu
- -ðu after r, f, g, V
- -du after l, m, n, ng
- -ddu after V + ð (bíða - bíddu)
- -tu after p, t, s, k, d
Plural
Identical with present tense, 2p.
Exception: að vera - verið þið
Impersonal
The subject of an impersonal verb is either DAT or ACC, there is only one declension.
- að finnast (to think/feel), DAT subject
- singular - finnst; plural - fannst
- Mér finnst fiskbollur góður
- Mér finnst leíðinlegt að fara í skólann
- að langa (to want), ACC subject
- singular - langar; plural - langaði
- past participle - langað
Reciprocal
Most verbs ending in -st (but not að finnast above) are reciprocal verbs. They indicate that the subjects are doing the same thing to each other, or are involved in the action together.
Við sjáumst á morgan - We are seeing each other tomorrow
Þær hittust í miðbænum - They met each other in the city center
Perfect
Present Perfect
- að hefa (PRS) + past participle
- ég hef talað - I have spoken
The present perfect is used much less often in Icelandic than in English. In most cases where the present perfect would be used in English, the phrase að vera buín(n) að gera eittkvað is used. When the present perfect is used, it is normally paired with time adverbs such as aldrei, aldrei áður, aft, einnhvern tíma3
Past Perfect
- að hefa (PST) + past participle
- ég hafði talað - I had spoken
Questions
hvað - what
hver - who
hvenær - when
hvar - where
hvaða - which
hvaðan - wherefrom
Adjectives
Nominitive
Umlaut occurs in feminine adjectives:
gamall, gömul, gamalt / danskur, dönsk, danskt
Group 1
| M | F | N |
|---|---|---|
| -ur | -∅ | -t |
| alvarlegur | alvarleg | avlarlegt |
| grannur | grönn | grannt |
Most adjectives fall under this group.
- C + t/d/ð => (n.) drop duplicated C
- ljóshært+t => rtt => rt
- V + d/dd/ð => (n.) t
- síður, síð, sítt
- (m.) n => nn, l => ll
- gamull, gömul, gamalt
- Ending is V => (m.) +r, (n.) + t
- hár, há, hátt; opinskár, opinská, opinskátt
- Ending in r/s => (m.) -∅
- stór, stór, stórt
Group 2
| M | F | N |
|---|---|---|
| -inn | -in | -ið |
Past Participle as Adjective
| Type | M | F | N |
|---|---|---|---|
| Group 1 weak verbs | -ur | -uð | -∅ |
| Group 2 weak verbs | -ur | -∅ | -t |
| Strong verbs | -inn | -in | -ið |
Group 2 weak verbs feminine adjectives are based off of the form in the past tense. For instance:
gleymt (PST gleymd) - gleymdur, gleymd, gleymt
þekkt (PST þekkti) - þekktur, þekkt, þekkt
Adverbs
svo - then
somuleiðis - likewise
áður en - before
út - out
níður - down
upp - up
aldrei - never
aldrei áður - never before
oft - often
oft áður - often before
einnhvern tíma - ever
- inn - in
- add -i if no movement
- ég er inni - I'm inside
- ég ætla að fara inn - I'm going to go inside
Prepositions
ACC
- um (about)
DAT
- frá
- hjá (with)
- af
- við hliðina (beside)
- á (location of something/somebody) - á Íslandi
GEN
- til
- í/á
í/á
ACC = movement, DAT = no movement
(ACC) í miðbæinn - into the city
(DAT) í miðbænum - in the city
Time
Hvað er klukkan? - What time is it?
Klukken er korter yfir þrjú. - It is a quarter after three.
í morgen - this morning
á morgen - tomorrow
í gær - yesterday
í næstu viku - next weekend
Clauses
ég gleymdi að ég ætlaði að kaupa sjampó - I forgot that I was planning to buy shampoo
References
- S. Einarsson. Icelandic. The John Hopkins University Press, 1945.
- H. Jónsdottir. Teach Yourself Icelandic. McGraw-Hill, 2004.
- S. Hólmarsson, C. Sanders, and J. Tucker. Íslensk-ensk oðabók. Forlagið. 2009.
Most of the examples found above are taken from Jónsdottir.
Last Updated: 2015-12-30 16:02:43